دود سفید اگزوز ماشین نشانه چیست و چه دلیلی دارد؟

اگر شما هم از مشاهده دود سفید اگزوز اول صبح خودروی خود تعجب کرده‌اید و به‌دنبال پیدا کردن دلیل این اتفاق هستید، با ما همراه باشید. دلیل دود سفید اگزوز ماشین، گاهی اوقات مربوط به نقص فنی است و در مواردی هم در اثر شرایط آب و هوایی رخ می‌دهد. حالت اول نگران‌کننده است و باید سریعا برای آن راه چاره‌ای پیدا کنید؛ اما در خصوص مورد دوم جای نگرانی خاصی وجود ندارد. در این مطلب بررسی می‌کنیم که دود سفید اگزوز نشانه چیست و در مواجهه با این اتفاق باید چه کار کنیم.

دود سفید اگزوز ماشین نشانه چیست؟

دود سفید اگزوز ماشین در بسیاری از مواقع، نشانه سه اتفاق است که عبارت‌اند از:

• آب‌سوزی در موتور
• روغن‌سوزی در موتور
• مشکلات سوخت و سیستم سوخت‌رسانی خودرو

منظور از آب‌سوزی، نفوذ آب یا قطرات شبنم به محفظه احتراق موتور است. این اتفاق باعث می‌شود که در اثر حرارت زیاد، آب تبخیر و سپس بخار آب شبیه به دود سفید رنگ از اگزوز به محیط آزاد منتقل شود.

علاوه بر آن روغن‌سوزی نیز یکی دیگر از مشکلات رایج در خودروهای سواری است. روغن‌سوزی چالش‌های متعددی را به‌وجود می‌آورد که یکی از آن‌ها خروج دود سفید از اگزوز خودرو است. دقت داشته باشید دلیل دود سفید اگزوز ماشین معمولا روغن‌سوزی گیربکس است.

گاهی اوقات مشکلات سوخت و سیستم سوخت‌رسانی خودرو هم باعث تولید دود سفید می‌شود. چالش کیفیت سوخت تنها روی راندمان عملکرد خودرو اثرگذار نیست؛ بلکه تاثیرات جانبی هم دارد که یکی از آن‌ها تولید دود سفید مایل به خاکستری است. در ادامه بیشتر درباره این موضوع توضیح می‌دهیم.

دلیل دود سفید اگزوز ماشین چیست؟

اشاره کردیم که دود سفید اگزوز نشانه آب سوزی یا روغن سوزی در خودرو است. حال باید به این سوال پاسخ دهیم که چه عواملی در بروز این اتفاق تاثیرگذار هستند. در اینجا دلایل ایجاد دود سفید را به‌صورت مجزا برای هر یک از نشانه‌های ذکر شده بررسی می‌کنیم.

دلایل دود سفید اگزوز ماشین در اثر آب سوزی

آب‌سوزی اصلی‌ترین و مهم‌ترین دلیل دود سفید اگزوز ماشین است. این اتفاق در دو حالت رخ می‌دهد که عبارت‌اند از:

1. دود سفید اگزوز در سرما

دود سفید اگزوز در سرما و به‌خصوص هنگام روشن کردن ماشین در ابتدای یک روز سرد، اتفاقی رایج است که رانندگان باتجربه حتما با آن مواجه شده‌اند. این اتفاق جای هیچ‌گونه نگرانی ندارد. معمولا دود سفید رنگ با غلظت کم تا متوسط برای چند دقیقه از موتور خودرو خارج می‌شود. سپس شرایط به حالت عادی باز می‌گردد.

داستان از این قرار است که وقتی استارت می‌زنید، موتور فورا شروع به‌گرم شدن می‌کند. به این ترتیب در زمان کوتاهی به‌یکباره اختلاف دمای زیادی بین موتور و محیط اطراف ایجاد می‌شود. این اتفاق باعث تشکیل قطرات شبنم در مسیر محفظه احتراق موتور می‌شود. به‌دلیل حرارت زیاد درون محفظه هم قطرات آب تبخیر و به‌صورت بخار سفید رنگ از اگزوز خارج می‌شوند.

معمولا بعد از چند دقیقه قطرات آب موجود درون محفظه احتراق کاملا تبخیر و دود سفید خروجی اگزوز هم برطرف می‌شود. اما اگر بعد از چند دقیقه مشکل برطرف نشد و حتی غلظت دود سفید رنگ افزایش پیدا کرد، باید ریشه مشکل را در جای دیگری جستجو کنید.

2. ورود مایع خنک کننده به داخل محفظه احتراق

رایج‌ترین دلیل دود سفید اگزوز ماشین، ورود مایع خنک کننده به داخل محفظه احتراق است. مایع خنک کننده معمولا از ترکیب ضد یخ آب تشکیل می‌شود. تبخیر آب موجود در مایع خنک کننده باعث می‌شود که دود غلیظ سفید رنگ از اگزوز خارج شود. مشخصه اصلی این اتفاق، شیرین بودن بوی دود خروجی است. 

سه دلیل اصلی را می‌توان برای نفوذ مایع خنک کننده به داخل محفظه احتراق موتور برشمرد که عبارت‌اند از:

• آسیب دیدن واشر سرسیلندر
• تاب برداشتن سرسیلندر
• سوراخ شدن بلوکه سیلندر

همان‌طور که مشاهده می‌کنید، هر سه اتفاق به‌نوعی مربوط به سیلندر موتور خودرو هستند. این اتفاقات باعث می‌شوند که مایع خنک کننده که برای جلوگیری از افزایش دمای موتور در مسیرهای خاصی به‌دور آن می‌گردد، به داخل محفظه احتراق نفوذ کند. در نتیجه شاهد تبخیر آب و خروج بخار سفید رنگ آن از اگزوز خواهیم بود.

نکته مهم درباره این موضوع تشدید دود سفید رنگ به‌مرور زمان است. با تبخیر شدن بخشی از مایع خنک کننده، عملا سطح آن در سیستم خنک کننده موتور کاهش پیدا می‌کند. در نتیجه این سیستم نمی‌تواند وظیفه خود در خنک سازی موتور را به‌درستی انجام دهد. به‌همین دلیل دمای موتور بیش از حد افزایش می‌یابد. هر چه دمای موتور بیشتر شود، روند تبخیر مایع خنک کننده تشدید می‌شود و به‌همین دلیل دود سفید با غلظت و حجم بیشتری از اگزوز به بیرون می‌آید.

نفوذ مایع خنک کننده به داخل موتور، احتمال ترکیب شدن آن با روغن موتور را هم افزایش می‌دهد. اگر این اتفاق رخ دهد، روی نشانگر روغن موتور معمولا کف سفید رنگ مشاهده خواهید کرد. ضمن اینکه با برداشتن درب رادیاتور هم احتمالا کف سفید رنگ روغنی را خواهید دید.

دلیل دود سفید اگزوز ماشین در اثر روغن‌سوزی

بین گیربکس و موتور یک خط مکش خلاء وجود دارد. اگر این خط لوله دچار مشکل شود، احتمال مکش روغن گیربکس به‌سمت موتور وجود دارد. این اتفاق باعث می‌شود که روغن گیربکس به داخل محفظه احتراق راه پیدا کند. بسته به نوع روغن گیربکس، در اثر روغن سوزی، دود با رنگ‌های گوناگون تولید می‌شود.

گاهی اوقات دود سفید مایل به خاکستری ایجاد می‌شود. به‌همین دلیل دلیل دود سفید اگزوز ماشین، گاهی اوقات سوختن روغن گیربکس است. تفاوت اصلی این دود سفید رنگ با دود ناشی از آب سوزی، بوی سوختگی واضحی است که از آن به‌مشام می‌رسد. برای رفع مشکل هم باید سوپاپ وکیوم گیربکس به‌سمت موتور را تعویض کنید. دقت داشته باشید که نفوذ روغن گیربکس به موتور احتمال مخلوط شدن آن با مایع خنک کننده را هم افزایش می‌دهد. در تصویر زیر شاهد روغن گیربکس در رادیاتور ماشین هستید.

دلایل دود سفید ماشین در اثر مشکلات سوخت

مشکلات سوخت و سیستم سوخت‌رسانی خودرو هم گاهی اوقات دلیل دود سفید اگزوز ماشین هستند. اکتان سوخت در ایران معمولا بین 87 (بنزین معمولی) تا 95 (بنزین سوپر) است. اگر به‌ هر دلیل عدد اکتان سوخت از این محدوده کاهش پیدا کند، افت کیفیت زیادی را در سوخت شاهد خواهیم بود. این موضوع باعث می‌شود که دود سفید رنگ نسبتا زیادی در اثر احتراق ایجاد و از طریق اگزوز به سمت محیط بیرون انتقال پیدا کند.

گاهی اوقات مشکل مربوط به سوخت نیست؛ بلکه سیستم سوخت‌رسانی خودرو ایراد پیدا کرده است. در اثر خرابی انژکتور، اگر سوخت به مقدار بیش از حد به درون محفظه احتراق منتقل شود، عملیات احتراق به‌صورت ناقص شکل می‌گیرد. در نتیجه این اتفاق، دود نسبتا غلیظ سفید رنگ مایل به خاکستری از اگزوز خارج خواهد شد.

نحوه رفع دود سفید اگزوز خودرو چگونه است؟

برای حل مشکل دود سفید رنگ خروجی از اگزوز، ابتدا باید دلیل شکل‌گیری این اتفاق را پیدا کنید. در گام اول باید به سراغ بررسی سطح مایع خنک کننده بروید. پیشنهاد می‌کنیم هفته‌ای یکبار این کار را انجام دهید. در صورتی که سطح مایع به‌طور قابل توجهی کاهش پیدا کرده باشد، باید به‌دنبال نشتی در سیستم خنک کننده باشید.

اگر مشکلی در این سیستم نباشد، نوبت به بررسی واشرسرسیلندر، سرسیلندر و بلوکه سیلندر می‌رسد. در صورت تاب برداشتن سرسیلندر یا مشکل در آب‌بندی واشر سرسیلندر، باید آن‌ها را تعویض کنید. ترک خوردن و سوراخ شدن بلوکه سیلندر هم مشکل بزرگی است که برطرف کردن آن معمولا هزینه زیادی به‌همراه دارد.

کلام پایانی

در این مطلب دلیل دود سفید اگزوز ماشین را بررسی کردیم. شاید این طور به‌نظر برسد که دود سفید، خطرناک نیست و به‌همین دلیل خیلی از راننده‌ها آن را جدی نمی‌گیرند. فراموش نکنید که اگر این اتفاق مربوط به نفوذ مایع خنک کننده به محفظه احتراق موتور باشد، بعد از مدتی مشکلات جدی به وقوع می‌پیوندد. دمای موتور بیش از حد افزایش می‌یابد و در نتیجه باید منتظر آسیب دیدن قطعات مهم آن باشید. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم با مشاهده دود سفید غلیظ که به مرور زمان برطرف نمی‌شود، حتما به تعمیرگاه مراجعه کنید.